Etken - Edilgen

ETKEN-EDİLGEN(ACTIVE-PASSIVE)  

Şimdiye kadar gördüğümüz cümle yapısı ( Etken) olarak adlandırılır. Bir iş yapan bir de etkilenen vardır. İş yapana özne deriz. Cümle başındadır ,fiilden önce gelir. Yapılan iş başka birini ya da nesneyi etkiler. “Mektup yazdım.” Cümlesi etkilenenin mektup olduğunu gösterir. Bu anlatım –geçişli,geçişsiz konusunu da akla getirebilir. Söz konusu olan bir nesne olmasıdır. İşi yapanın Önemli Olmadığı, ama işin ve nesnenin önemli olduğu durumlar vardır. Elbette kimin yaptığını belirtmekte mümkündür. Etken cümleyi edilgen yapmak için.

1- Tümleci özne yerine yani fiilin önüne alırız.

2- Fiili be+V3 (past Participle) şeklinde yazarak edilgen(passive) yaparız. Artık esas fiilimiz BE dir,zamandan-şahıstan o etkilenir. Etken cümlenin fiili hangi zamandaysa edilgen fiil aynı zamanda olacaktır. Bu ifadeden sanki hep etken cümleleri çevirecekmişiz gibi anlam çıkmasın. Elbette biz kendimiz hangisini istersek onu kullanacağız. Öğrenilmiş bir kalıbımız olduğu için üzerine kurmak için uğraşıyoruz. Yazmak etken. Yazılmak edilgen. Temizlemek –Temizlenmek.(Bir nesnesi mutlaka olmalıdır. Yoksa geçişsiz ile karışır.)

"Ayşe odayı temizledi.” “Oda temizlendi.” Clean-Cleaned. “Ayşe cleaned the room."” The room was cleaned.” Cümle past ,fiil de past olmalı. Ama fiil ne? Be cleaned.(Be+P.Part.)”They will clean the room.” “The room will be cleaned." Clean-is clean. Cleaned-was cleaned. Will clean-will be cleaned. Has cleaned-has been cleaned.Is cleaning-is being cleaned. İşi yapanı da belirtmek istersek (By) kullanarak sona getiririz. “The room was cleaned by Ayşe.”